Od kilku lat podatnicy świadczący usługi budowlane spierają się z fiskusem o prawidłowe ustalenie momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT. Zdaniem podatników na moment wykonania usługi wpływa data podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego, natomiast organy podatkowe uważają, że jest to data wykonania tych usług. Ich zdaniem moment podpisania protokołu nie ma tutaj znaczenia. W powyższej kwestii wypowiedział się TS UE w wyroku z dnia 2 maja 2019 r. w sprawie C-224/18.

Jak wynika z art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a) ustawy o VAT obowiązek podatkowy w przypadku świadczenia usług budowlanych na rzecz innych przedsiębiorców powstaje z chwilą wystawienia faktury. Jeżeli podatnik nie wystawił faktury lub zrobił to z opóźnieniem, to powstaje on z chwilą upływu terminu wystawienia faktury, czyli w przypadku usług budowlanych 30. dnia od dnia wykonania usługi. Jeśli jednak przed wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

Z uwagi na to, że przepisy o VAT nie definiują pojęcia “wykonania usługi budowlanej lub budowlano-montażowej” na tym tle powstają liczne spory interpretacyjne. W celu zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego przez organy podatkowe Minister Finansów w dniu 1 kwietnia 2016 r. wydał interpretację ogólną nr PT3.8101.41.2015.AEW.2016.AMT.141, w której wyjaśnił, że w przypadku, gdy usługa budowlana jest oddawana w całości, za moment jej wykonania należy uznać moment faktycznego jej wykonania, tj. dzień, w którym wykonawca w związku z wykonaniem całości określonej umową usługi zgłosił ją nabywcy do odbioru.

Pomimo tej interpretacji podatnicy dalej uważali, że odbiór prac budowlanych następuje zgodnie z umową w dacie protokolarnego potwierdzenia przez strony faktu kompletnego wykonania usługi. Ich zdaniem w takim przypadku prawidłowe jest powiązanie daty wykonania usługi z datą protokolarnego odbioru prac budowlanych.